Ăn mòn kim loại trong viễn thông: thực trạng và giải pháp


Việt Nam được đặc trưng bởi khí hậu nóng ẩm với nền nhiệt độ tương đối cao từ 20oC-30oC và độ ẩm tương đối cao (trên 80%) kèm với lượng mưa trung bình cao (1000-3000mm/năm) và đường bờ biển dài. Bên cạnh các lợi ích mang lại cho chúng ta như nguồn lợi hải sản đa dạng và phong phú, những bãi biển đẹp phục vụ du lịch thì chúng ta gặp phải vấn đề khá nghiêm trọng về ăn mòn muối biển đối với các công trình viễn thông, điện lực dầu khí.
Bài viết này khái quát thực trạng ăn mòn của các trạm BTS trong môi trường ven biển, mô tả và phân tích thực trạng ăn mòn kim loại trong viễn thông, trình bày tóm lược các yếu tố gây ăn mòn trong điều kiện khí hậu và địa lý của Việt Nam và giải pháp chống ăn mòn kim loại hoàn toàn mới của Nhật Bản.

Các mẫu quan sát ở các khu vực ven biển cho thấy hầu hết các trạm BTS ven biển đều bị ăn mòn tiếp xúc và ăn mòn do muối biển mà chưa có giải pháp chống ăn mòn toàn diện và triệt để. Có 3 loại kết cấu cột điển hình trong viễn thông hiện nay là cột dây co, cột tự đứng và cột mono, được làm từ thép các bon (thép mạ kẽm), là loại vật liệu có độ nhạy rất cao với các tạp chất ăn mòn như SO2/SO42- (có trong các khu công nghiệp), HCL/Cl- (môi trường ven biển).

Gá ăng-ten trạm BTS ven biển
Các biện pháp chống ăn mòn chính hiện nay là mạ kẽm nhúng nóng kết hợp với sơn phủ. Sau khi đi vào vận hành, việc bảo trì được thực hiện bằng phương pháp sơn phủ, sơn dặm, bôi mỡ bò để chống ăn mòn tại các vị trí bị ăn mòn cục bộ như các vị trí tiếp xúc giữa các bản ốp nối đốt cột, tăng đơ với mani, cáp và khóa cáp, bu lông với mặt bích (gọi chung là “Điểm Tiếp xúc”). Tuy nhiên, việc sơn phủ gần như không có tác dụng do việc vệ sinh bề mặt tại hiện trường trước khi sơn không đáp ứng yêu cầu kỹ thuật. Ăn mòn vẫn tiếp tục phát triển bên dưới lớp sơn phủ.

bu lông móng cột tự đứng bị ăn mòn mặc dù đã được sơn phủ bảo vệ.

Bảng đồng dây tiếp địa bị ăn mòn tiếp xúc ở phần bu lông.
“Theo kết quả nghiên cứu của Viện Khoa học Vật liệu/Trung tâm Đánh giá Hư hỏng vật liệu Việt Nam, tốc độ ăn mòn kim loại ở vùng ven biển cao hơn tốc độ ăn mòn kim loại trong đất liền từ 1.2 đến 1.9 lần”.

Tóm lược tác nhân gây ăn mòn kim loại
Các tác nhân gây ăn mòn kim loại gắn liền với đặc điểm khí hậu nhiệt đới và vị trí địa lý với đường bờ biển dài của Việt Nam được tóm tắt như sơ đồ.

Cơ chế ăn mòn khí quyển

Bu lông lắp gá ăng ten bị ăn mòn muối biển.

Dây cáp tiếp địa bị ăn mòn do muối biển. Thường xuyên phải thay thế do bị đứt, giảm tiết diện, không đảm bảo khả năng tiếp địa thoát sét cho toàn bộ trạm BTS.

Dầm nhà công bị ăn mòn mặc dù đã được bảo vệ bằng mỡ bò.

Bu lông, khóa cáp, cáp cột dây co trạm ven biển bị ăn mòn.

Gá chống xoay bị ăn mòn tiếp xúc.

Gá đỡ điều hòa bị ăn mòn trong môi trường có muối biển.

Tăng đơ, mani, khóa cáp bị ăn mòn

Toàn bộ cột bị ăn mòn do tác động của muối biển. Nguy cơ tai nạn rất cao khi vận hành bảo trì.

Bu lông, móng cột dây co bị ăn mòn tiếp xúc

Mặc dù phải tốn nhiều công sức và vật tư bảo dưỡng thường xuyên nhưng vẫn không chặn đứng được tình trạng ăn mòn.
Rất nhiều trường hợp vẫn phải thay thế hoặc chồng thêm cột do bị ăn mòn quá mức, thay cáp, cáp thoát sét do bị đứt (do ăn mòn), giảm tiết diện, không bảo đảm khả năng thoát sét, đặc biệt là các trạm ở khu vực ven biển.
Sau nhiều năm nghiên cứu và phát triển, tập đoàn Nitto Denko, Nhật Bản đã cho ra đời bộ sản phẩm chống ăn mòn kim loại dựa trên cơ chế ức chế ăn mòn, mang đến giải pháp chống ăn mòn kim loại toàn diện và triệt để với độ bền bảo vệ lên đến 10-15 năm mà không cần bảo trì.
Bộ sản phẩm chống ăn mòn kim loại Nitohullmac XG có các ưu điểm:
- Rất dễ thi công, không đòi hỏi kỹ thuật phức tạp và không yêu cầu vệ sinh kỹ như phương pháp truyền thống như sơn phủ, mạ kẽm, sơn tĩnh điện.
- Bảo vệ kết cấu kim loại khỏi ăn mòn dựa trên cơ chế ức chế ăn mòn của mỡ lót
- Lớp băng cuốn mềm, dẻo cho phép gỡ ra và cuốn lại trong trường hợp cần tháo ra để xiết lại bu lông. Lớp sơn phủ kháng tia UV tạo thành 1 lớp màng polime mỏng có tác dụng chống thấm và ngăn ngừa sâm nhập của các tác nhân gây ăn mòn.
- Độ bền lên đến 15 năm mà không cần bảo trì. Xem thêm quy trình thi công tại đây.